Η Αγριλιά της Ζοέλ Λοπινό
Ένα βιβλίο μαγική εικόνα. Τη μια θαρρείς και σου μιλά για
την Κρήτη. Την άλλη, θρηνεί για της γυναίκας τη μοίρα μα και ύμνους δοξαστικούς
γεννά για τη δύναμή της. Και την άλλη, της ξενιτιάς τα βάσανα ιστορεί…
Η Κρήτη. Σκληρή, σα σιδερόπετρα κάτω απ΄ τον αυγουστιάτικο
ήλιο. Σκιά δε σου χαρίζει να σταθείς, ανάσα να πάρεις. Αγώνας αιώνιος και
σκληρός, η ζωή του Κρητικού. Μα πιο σκληρός ο αγώνας της Κρητικιάς. Η τιμή πλανάται
αόρατη, πάνω από το κεφάλι της. Στέμμα βασιλικό τη μια στιγμή, σπάθα
καλοακονισμένη την άλλη. Η Κρήτη. Τραχύς και δύσβατος τόπος, μα και επίγειος
παράδεισος στην ψυχή όσων τη στερηθούν. Η Κρήτη. Ένας τόπος που μόλις βρεθεί
κανείς μακριά του, σβήνουν τα βάσανα τα παλιά και γεννιέται του νόστου ο πόνος.
Η γυναίκα. Υποταγμένη στην αρχή στη μοίρα της και στην
εξουσία του άντρα της. Μα σιγά σιγά, ανακαλύπτει και ανασύρει από τα τρίσβαθα
της ψυχής της κλειδιά μυστικά που της ανοίγουν θύρες δύναμης, θύρες
απελευθέρωσης. Διαβάζοντας την Αγριλιά και ζώντας τις περιπέτειες της ηρωίδας,
θαρρείς πως μελετάς την πορεία της γυναίκας μέσα στον χρόνο, από τους μακρινούς
αιώνες της υποταγής ως το σήμερα της ελευθερίας.
Η ξενιτιά. Η Αγριλιά, θα μπορούσε κανείς να πει πως μοιάζει
με μοιρολόι της ξενιτιάς. Ένα μοιρολόι που εξιστορεί τα βάσανα και την
αθλιότητα που έζησαν οι Έλληνες εμιγκρέδες στις αυλές της πολιτισμένης Ευρώπης.
Ακολουθώντας τα βήματα της ηρωίδας, στους ξένους, σκοτεινούς και αφιλόξενους
δρόμους της ξενιτιάς, θαρρείς πως ζωντανεύει ο σολωμικός στίχος. Δεν είν’
εύκολες οι θύρες εάν η χρεία τες κουρταλή…
Σκληρό βιβλίο, η Αγριλιά, θα πει κανείς. Και, γιατί να το επιλέξει λοιπόν ο αναγνώστης; Θαρρώ πως
γιατί κάθε σελίδα του είναι και μια υπενθύμιση, ένα μάθημα ζωής. Διαβάζουμε
λοιπόν πως πρόσκαιρη είναι η ζωή και ανάγκη μεγάλη να χαίρεται κανείς κάθε
στιγμή. Επίσης, η φύση, σύνορα δε γνωρίζει, είναι το ίδιο φιλόξενη σ’
όποια γωνιά της γης κι αν έτυχε να ζούμε και σιγοψιθυρίζει διαρκώς πως η ευτυχία
και η χαρά είναι πράματα απλά, κοντινά μας και περιμένουν να τις αρπάξουμε και
με τα δυο μας χέρια. Σε άλλο σημείο διαβάζουμε πόσο σπουδαίο
πράγμα είναι η φιλοξενία και, πόσο θλιβερό να υπάρχουνε λαοί που δεν έμαθαν την
αξία του να προσφέρεις και το υστέρημά σου ακόμα, στον άνθρωπο που αναγκεμένος
στέκεται στο πλάι σου.
Η Αγριλιά, είναι μια διαρκής υπενθύμιση πως ένας μεγάλος
έρωτας μπορεί να γεννήσει όχι μοναχά χαρές μα και σκληρούς και κακοτράχαλους
Γολγοθάδες.
Μα πιο πολύ θαρρώ πως, η Αγριλιά είναι μια υπενθύμιση του τι
σημαίνει να ξεριζώνεται κανείς και πως υποχρέωση ιερή, στη μνήμη των δικών μας των
ξεριζωμένων προγόνων, είναι να κόβουμε ένα κλωνί βασιλικό από την ταπεινή αυλή
του δικού μας, μικρού μα γαλήνιου σπιτικού και να το δίνουμε στης γης τους βασανισμένους…
