Πότες θα κάμει ξεστεριά..., του Βαγγέλη Κακατσάκη

(Μνήμη Θεοκλή Νικ. Κακάτση, Οπλαρχηγού Κρητικών Επαναστάσεων)

Χρέος βαρύ η διατήρηση της ιστορικής μνήμης της Νήσου. Και σε καιρούς δύσκολους σαν τους τωρινούς, το Χρέος βαρύτερο γίνεται. Διαβάζοντας τη συλλογή διηγημάτων «Πότες θα κάμει ξεστεριά…», ο αναγνώστης με σιγουριά μπορεί να βεβαιώσει πως ο Βαγγέλης Κακατσάκης, τιμά με τρόπο άξιο το Χρέος του.

Με τον λόγο του, μας παρασύρει σ’ ένα ταξίδι ιερό. Μας βάζει να σταθούμε μπροστά σε ώρες δύσκολες του ιστορικού μας παρελθόντος. Τα δεινά της Νήσου, απίστευτα σκληρά. Ο εξισλαμισμός και η βαρβαρότητα στη συμπεριφορά των εξισλαμισμένων, το Παιδομάζωμα, οι εξευτελισμοί και η βία με θύματα γυναίκες και παιδιά, τα φρικτά αντίποινα σε κάθε πράξη αντίστασης, ποτίζουνε το δεντρί της Λευτεριάς με αίμα, αθώο αίμα.

Μαζί του μας παίρνει ο συγγραφέας και, στην Παναγία του Λουτρού μάς φέρνει. Ν’ ακούσουμε τον ανασασμό των παλικαριών, ν’ αφουγκραστούμε τ’ όνειρο της Λευτεριάς, να πάρουμε κι εμείς μέρος στην άγια και άγρια ψαλμουδιά της Ξεστεριάς. Κι ύστερα, στην Πόλη μάς στέλνει. Να θυμηθούμε τον βίο της κόρης του Δασκαλογιάννη, της Μαρίας, που όσο μεγάλα ήταν τα βάσανα που της όρισε η ζωή, άλλο τόσο μεγάλη ήταν και η προσφορά της στον Αγώνα.

Για όλα λαχταρά να μιλήσει ο συγγραφέας. Για τους φανερούς και τρανούς αγωνιστές μα και για τους άλλους, τους κρυφούς, που μην αντέχοντας να βλέπουν την Νήσο καρφωμένη στο Σταυρό,  φανερώθηκαν και μετάλαβαν των Αχράντων της Λευτεριάς Μυστηρίων. Κι η ώρα που ο Χουσεΐν, Μιχαήλ γίνηκε, θαρρείς και τα δικά μας τα φυλλοκάρδια κάνει να τραντάξουν από τη λαχτάρα της Λευτεριάς.

Στο Βαφέ, η τελευταία στάση του ταξιδιού μας. Στη μνήμη των, άγνωστων σε εμάς, εθελοντών, που δεν άκουσαν τους κυβερνήτες ή τους ισχυρούς του κόσμου, μα την ψυχή τους μονάχα, να τους προστάζει. Για χάρη του Δίκιου και της Λευτεριάς.

Ο Βαγγέλης Κακατσάκης, όπως σε όλο του το έργο, έτσι και σε αυτό το λογοτεχνικό πόνημά του, ετοιμάζει με σεβασμό το στημόνι και το υφάδι του. Κι ύστερα, άξια υφάντρα καλεί, τη Μνημοσύνη, να υφάνει πέπλο ταιριαστό  της Μεγάλης Θυσίας. Το αποτέλεσμα, όφελος μεγάλο για όλους τους αναγνώστες. Όσοι δεν έτυχε να ‘χουν διαβάσει για τον Αγώνα στην Νήσο, να μάθουν θα ζητήσουν. Κι όσοι πάλι τα σημάδια της Θυσίας έχουν ψηλαφίσει, περήφανη χαρά στην ψυχή τους θα νιώσουν να θεριεύει…

 

[Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, Πότες θα κάμει ξεστεριά…, Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, Χανιά 2021]